Khám phá 8 Pháp vị vi diệu của Niết bàn qua lời dạy của Đức Phật

Niết bàn là một thực tại ở ngay nơi tâm của chúng sinh, không phải là một trú xứ hay một cõi giới; mà là trạng thái của tâm khi đã sạch hết phiền não, sạch tất cả vô minh, tham, sân si. 

Trong Kinh Phương Đẳng Bát Nhã Nê Hoàn có diễn tả Niết bàn với 8 Pháp vị cụ thể gồm: thường trụ, tịch diệt, không già, không chết, thanh tịnh, hư không, bất động, khoái lạc.

Để hiểu rõ hơn về những Pháp vị vi diệu của Niết bàn, kính mời quý vị cùng theo dõi qua bài viết dưới đây.

Thường trụ

Thường trụ Niết bàn là thông suốt cả ba đời quá khứ, hiện tại và vị lai; Niết bàn vẫn luôn thường hằng và biến khắp cả 10 phương. 

Để dễ hình dung, chúng ta có ví dụ: Hư không là thường trụ, nó vẫn luôn tồn tại, không ai có thể xê dịch, cầm, kéo đi nơi khác được; nó thông suốt từ quá khứ, hiện tại và tương lai vẫn vậy. Lúc nào hư không cũng hiện diện. Cũng thế, Niết bàn vẫn luôn tồn tại, hiện diện khắp tất cả. Tuy nhiên, chỉ khi nào tâm chúng ta sạch hết tất cả phiền não mới có thể thấy được Niết bàn.

Tịch diệt

Niết bàn là tịch diệt - một trạng thái vắng lặng, bình yên tuyệt đối. Khi ấy, tâm chúng ta cực kỳ bình an, không còn một chút sóng gió, xao động. Người tại gia có thể quen với cái vui của sự náo động và chưa bao giờ được thưởng thức niềm vui của sự vắng lặng. Mà Niết bàn lại có niềm vui đó. Chỉ khi vào tu tập, chúng ta mới thể nghiệm được một chút, thấy không có gì quý giá, an vui bằng niềm vui của tịch diệt.

Không già

Vì Niết bàn là không thay đổi, không biến đổi; cho nên, Niết bàn không già.

Không chết

Niết bàn không sinh cho nên cũng không chết. 

Niết bàn chính là nơi nuôi dưỡng đời sống bất tử của chúng sinh - không còn bị tiêu hoại bởi già và chết. 

Thanh tịnh

Một vị khác của Niết bàn là thanh tịnh, trong sạch; cũng giống như hư không - không thứ gì có thể bám vào. Cũng chính vì Niết bàn là thanh tịnh, trong sạch; cho nên, không ai, không điều gì có thể làm nhiễm ô được Niết bàn.

Như hư không

Niết bàn có tính chất giống như hư không, tư duy nhiều về hư không giúp chúng ta có thể hiểu được thêm về Niết bàn. Nhưng Niết bàn cũng khác hư không. Hư không vô tri, vô giác còn Niết bàn là sống, là biết.

Bất động

Tức là không xao động, cũng giống như hư không, nó không động. Xưa nay, dù trái đất ngả nghiêng, dù bão tố phong ba, động đất, sóng thần hay biến hoại,... thì hư không vẫn như vậy, không hề lay chuyển. Niết bàn cũng giống như hư không, hoàn toàn bất động. 

Tối thượng lạc

Trạng thái Niết bàn cực kỳ an lạc, phúc lạc viên mãn, vượt xa những lạc thú của cõi trời và người. Vậy nên những người đệ tử Phật mới chọn con đường tu hành để chứng đạt đến Niết bàn, đạt được hạnh phúc tối thượng.

Trên đây là lời chia sẻ của Thầy Thích Trúc Thái Minh về Niết bàn. Với 8  Pháp vị vi diệu, có thể thấy Niết bàn là chân hạnh phúc, là sự phúc lạc viên mãn không gì sánh bằng. Mười phương chư Phật, các vị Bồ tát, Thánh hiền đều ở trong Niết bàn. Đó là phúc lạc tối thượng mà chỉ những hành giả tu tập Phật Pháp mới thể nghiệm được. Nếu còn điều gì thắc mắc xoay quanh Niết bàn; kính mời quý độc giả bình luận dưới bài viết, hay gửi về chuyên mục hỏi đáp hoặc liên hệ để được giải đáp.