Hiểu đúng câu "Học tài thi phận" và bí kíp đặc biệt dành cho mọi sĩ tử

“Học tài thi phận” có lẽ là nỗi lo lắng của nhiều sĩ tử trước mỗi kỳ thi, bởi đôi khi kiến thức đã nắm chắc trong tay nhưng kết quả thi cử lại không như ý muốn. 

Vậy làm sao để không “học tài thi phận” và đạt được kết quả như mong muốn?

Kính mời quý vị và các bạn cùng đọc lời chia sẻ của Thầy Thích Trúc Thái Minh trong bài viết dưới đây.   

“Học tài thi phận” nghĩa là gì?

“Học tài” nghĩa là việc học thì tùy theo tài năng hay tài giỏi thông minh của mỗi người, “thi phận” là đến lúc thi thì đỗ đạt, thành danh hay không lại tùy vào phúc phận của mỗi người, cho nên dân gian gọi là “học tài thi phận”.

Vì sao gọi là “học tài”?

Phần học tùy theo năng lực của mỗi người, giỏi hay dốt do rất nhiều yếu tố chi phối.

1. Thông minh bẩm sinh

Nếu hiểu theo khoa học thì bẩm tính thông minh của mỗi người có lẽ là do gen của bố mẹ nhưng nhà Phật biết rằng đó là do phúc nghiệp của người đó từ tiền kiếp dư sang kiếp này. Có những người trong tiền kiếp, họ đã tạo những thiện nghiệp nên sang kiếp này họ rất thông minh, trí tuệ từ bé. Ngược lại, những người tạo ác nghiệp từ tiền kiếp thì đến kiếp này, họ đần độn từ lúc bé.

Trong Phật giáo có câu chuyện của Ngài Châu Lợi Bàn Đặc là một vị Tỳ-kheo thời Đức Phật, chỉ có mấy câu kệ nhưng Ngài học bao nhiêu ngày tháng cũng không thuộc, đọc câu trước thì quên câu sau, gọi là dốt đặc cán mai. Nhưng sau này, khi Ngài được Đức Phật hướng dẫn tu tập thì Ngài rất chăm chỉ, đắc đạo thành bậc A La Hán thông tuệ. Khi đó, Ngài quán chiếu thấy rằng, trong tiền kiếp Ngài là một vị Tam Tạng Pháp Sư rất giỏi, trí nhớ thông minh, nhớ hết tam tạng kinh điển. Nhưng chỉ vì một lỗi là Ngài kiêu ngạo nên khinh chê, xem thường, phỉ báng một vị thầy tu đã đắc Thánh quả nên đến kiếp này Ngài trở thành người ngu dốt, học bốn câu kệ mãi mà không thuộc. 

Cho nên, chúng ta thấy sự thông minh, trí tuệ của chúng ta hiện kiếp này bị ảnh hưởng bởi nghiệp báo tiền kiếp rất nhiều.

2. Sự nỗ lực, chăm chỉ trong kiếp này

Kiếp này sinh ra, mặc dù chúng ta chậm chạp, kém cỏi, không được thông minh nhưng nếu chúng ta có đức tính cần cù, chịu khó học thì chúng ta bù lại được thông minh thêm lên, gọi là “cần cù bù thông minh”.

3. Được gặp thầy tốt, bạn tốt, môi trường giáo dục tốt

Điều này cũng giúp cho chúng ta thêm trí tuệ, học giỏi hơn.

“Thi phận” là do nhân duyên gì?

Có người chăm học, lúc thi cử thì không đỗ, nhưng có người học lớt phớt lại thừa sức, thừa điểm đỗ đạt. Điều này do rất nhiều nhân duyên như sau:

1. Làm bài thi có thuận lợi?

Để đi thi làm bài được tốt cũng có rất nhiều duyên: lúc thi, đầu óc của chúng ta có tỉnh táo, sáng suốt, nhớ tốt hay vì run nên quên hết kiến thức; hoặc lúc đang vào phòng thi chúng ta bị đau bụng phải đi ra ngoài, mất thời gian thi; hay thầy giám thị đứng bên cạnh khiến chúng ta không làm bài được? Hoặc chúng ta thi đúng phần mình đã ôn, gọi là đúng bài tủ, hay là ôn bài này mà thi đề bài khác; quay cóp trót lọt hay bị thầy giám thị bắt được?

2. Được điểm cao hay thấp?

Phần chấm điểm thi có rất nhiều duyên, trong đó có nhân duyên của người chấm bài thi cho mình. 

Như vậy, chúng ta thấy học hành dốt hay giỏi là một chuyện, làm bài xong được chấm bài, điểm cao hay điểm thấp lại là một chuyện khác. Quả thật, công danh sự nghiệp của chúng ta bị rất nhiều nhân duyên chi phối; trong đó, có duyên là ác nghiệp từ tiền kiếp và phúc báo hiện đời, như ví dụ hai câu chuyện sau:

Thời phong kiến có anh chàng nọ thi ba lần đều trượt, mặc dù anh học rất giỏi. Bài văn anh viết đều được quan giám khảo khen hay. Nhưng làm văn xong thì tự nhiên một con ruồi bay đến đĩa mực, rồi nó lại đậu vào bài văn, đậu đúng vào chữ khiến chữ đấy trở thành phạm húy nên lập tức bị đánh trượt. 

Về sau, anh được Bồ Tát Quan Thế Âm báo cho biết, do anh để quyển kinh Kim Cương ở dưới chiếu nên phúc báu bị tổn, khiến anh đi thi không thể đỗ đạt được. Hiểu được nguyên do, anh liền hối lỗi, phát nguyện chép kinh, lễ Phật và làm các việc phúc để sám hối tội lỗi của mình. Sau này, anh đi thi liền đỗ và đỗ đạt rất cao.

Trong sách Liễu Phàm Tứ Huấn kể về Viên Liễu Phàm, ông được thầy tướng nói sau này ông đi thi sẽ đỗ hạng ba. Nhưng nhờ nhân duyên gặp được Thiền sư Vân Cốc mà cuộc đời Viên Liễu Phàm thay đổi. Vâng lời Thiền Sư, ông chăm chỉ tu tập để chuyển nghiệp. Nhờ sự tu tập này mà về sau, Viên Liễu Phàm đã đỗ giải rất cao, không phải hạng ba mà đỗ tiến sĩ. 

Làm sao thi đạt kết quả cao?

1. Tạo thiện nghiệp

Trong phúc báo công danh có ngũ phúc. Ngũ phúc gồm: 1) sức khỏe tuổi thọ, 2) tài sản, 3) dung sắc và hạnh phúc gia đình, 4) là công danh uy tín, 5) là trí tuệ. Năm phúc này liên quan đến năm giới của Phật tử tại gia. Chúng ta giữ giới không sát sinh thì được phúc báu sức khỏe và tuổi thọ; giữ giới không trộm cắp thì được phúc báu về tài sản; giữ giới không tà dâm thì được phúc báu về nhan sắc tốt đẹp, gia đình hạnh phúc; giữ giới không dối láo thì ta được phúc báu về uy tín, danh sự, chính đường công danh của mình, giữ giới không say sưa nghiện ngập được trí tuệ sáng suốt.

Bên cạnh năm giới sinh ra năm phúc này, còn có những thiện nghiệp sinh ra phúc báu về đường công danh. Trong kinh Phật dạy, nếu chúng ta khởi tâm đảnh lễ tôn kính các bậc đáng kính như Đức Phật, Bồ Tát và chư Thánh Hiền Tăng, phát nguyện đọc tụng kinh điển, in ấn kinh điển hoằng dương chính Pháp, chúng ta tùy hỷ với những người cao quý, thành công trong đời, hay làm các việc phúc đức như cứu người, cứu vật, hoạn nạn, xây dựng chùa tháp, cúng dường Tam Bảo… thì chúng ta được phúc và phúc này có thể trợ duyên cho chúng ta thành tựu được trên con đường công danh, đỗ đạt.

2. Tránh gây tạo ác nghiệp

Trái ngược với những việc bên trên thì chúng ta mất phúc báu. Ví dụ, chúng ta phỉ báng Tam Bảo, khinh chê các bậc chân tu đức hạnh, ác hại, phỉ báng họ hay ganh ghét với người tài cao đỗ đạt rồi làm những điều thất đức như sát nhân, hại vật, dâm ô, trụy lạc, sống trác táng buông thả. Chúng ta gây oán kết thù với chúng sinh khiến cho họ ngăn trở đường công danh của mình, gọi là oan gia trái chủ báo oán. Có những chuyện oan gia trái chủ tác động khiến cho chúng ta lúc vào thi thì quên hết kiến thức nên thi trượt.

Như vậy, chúng ta thấy việc thi cử có rất nhiều vấn đề nhưng không phải vì thế mà chúng ta không học, bỏ học, bắt chước học chơi; chúng ta vẫn phải học tập, đó là một duyên tốt. Chúng ta phải biết tu tập, làm các việc phúc thiện, nếu có duyên thì chúng ta quy y Tam Bảo, giữ giới của Phật để được năm phúc báu tốt; chúng ta làm các việc tốt đẹp như đảnh lễ, cung kính, cúng dường Tam Bảo, phát những nguyện thiện, làm các việc công đức tốt đẹp thì những điều đó sẽ trợ duyên cho chúng ta lúc thi cử được những điều may mắn. 

Mong rằng, từ chia sẻ của Thầy Thích Trúc Thái Minh, quý vị và các bạn hiểu đúng về “học tài thi phận” và biết tạo thiện nghiệp, tăng trưởng phúc báu cho mình để mong cầu công danh thi cử được như ý muốn.