3 thành tựu siêu việt Đức Phật chứng đạt được trong đêm Ngài thành đạo

Ba thành tựu mà Đức Phật chứng đạt được trong đêm Ngài thành đạo là ba vấn đề quan trọng nhất của một hành giả tu hành chứng đạt. Từ sự chứng đạt này, Ngài tuyên bố Ngài là người giác ngộ thật sự, thấu suốt tất cả mọi vấn đề của pháp giới vũ trụ vạn hữu.

Để hiểu rõ hơn về 3 thành tựu này, kính mời quý Phật tử đón đọc bài viết dưới đây!

1. Túc mạng minh - nhớ rõ ràng các đời sống trong quá khứ

Sau khi từ bỏ lối tu khổ hạnh, Đức Phật ăn uống trở lại khiến thân thể có sức khỏe, Ngài thiền định 49 ngày dưới gốc cây Bồ đề. Sau đó, Đức Thế Tôn đã lần lượt chứng đạt sơ thiền, nhị thiền, tam thiền đến tứ thiền. Vào canh một đêm thứ 49, Ngài đã chứng đắc thành tựu đầu tiên: Túc mạng minh. 

Trong Trung Bộ kinh tập 1, Đại kinh Saccaka, Đức Phật nói rằng: “Với tâm định tĩnh, thuần tịnh trong sáng không cấu nhiễm, không phiền não, nhu nhuyến, dễ sử dụng, vững chắc, bình tĩnh như vậy, Ta dẫn tâm, hướng tâm đến Túc mạng minh. Ta nhớ đến các đời sống quá khứ, như một đời, hai đời, ba đời, bốn đời, năm đời, mười đời, hai mươi đời, ba mươi đời, bốn mươi đời, năm mươi đời, một trăm đời, một ngàn đời, một trăm ngàn đời, nhiều hoại kiếp, nhiều thành kiếp, nhiều hoại và thành kiếp. 

Ta nhớ rằng: “Tại chỗ kia, Ta có tên như thế này, dòng họ như thế này, giai cấp như thế này, thọ khổ lạc như thế này, tuổi thọ đến mức như thế này. Sau khi chết tại chỗ kia, Ta được sanh ra tại chỗ nọ. Tại chỗ ấy, Ta có tên như thế này, dòng họ như thế này, giai cấp như thế này, thọ khổ lạc như thế này, tuổi thọ đến mức như thế này”. Như vậy, Ta nhớ đến nhiều đời sống quá khứ cùng với các nét đại cương và các chi tiết”. 

“Túc mạng minh” tức là biết được, nhớ được về tiền kiếp. Như chúng ta đã biết, sau khi đạt tới cấp độ thiền thứ tư, tâm Đức Phật như đã được tôi luyện, thanh lọc đến chỗ trong sạch tuyệt đối, như hồ nước yên lặng, không nổi sóng thì nước lắng trong, chúng ta có thể nhìn xuống tận đáy hồ. Cũng vậy, tâm của Đức Thế Tôn lúc này trong sáng, thuần tịnh. Cho nên ngay khi ấy, Ngài nhớ được về các kiếp trước của mình, một cách tổng quan và chi tiết. 

>>> Xem thêm: Sự thật về nơi Đức Phật thành đạo 

2. Thiên nhãn minh - thấy được sự sống chết của tất cả chúng sinh

Sau khi chứng đắc Túc mạng minh, vào canh giữa, Đức Phật chứng đắc thành tựu thứ hai là Thiên nhãn minh - Ngài thấy rõ được sự sinh tử luân hồi của tất cả chúng sinh. 

Đức Phật biết rõ: “Với tâm định tĩnh, thuần tịnh trong sáng không cấu nhiễm, không phiền não, nhu nhuyến, dễ sử dụng, vững chắc, bình tĩnh như vậy, Ta dẫn tâm, hướng tâm đến trí tuệ về sanh tử của chúng sanh. Ta với thiên nhãn thuần tịnh, siêu nhiên, thấy sự sống và chết của chúng sanh. Ta biết rõ rằng chúng sanh, người hạ liệt, kẻ cao sang, người đẹp đẽ, kẻ thô xấu, người may mắn, kẻ bất hạnh đều do hạnh nghiệp của họ. 

Những chúng sanh làm những ác hạnh về thân, lời và ý, phỉ báng các bậc Thánh, theo tà kiến, tạo các nghiệp theo tà kiến; những người này, sau khi thân hoại mạng chung, phải sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục. Còn những chúng sanh nào làm những thiện hạnh về thân, lời và ý, không phỉ báng các bậc Thánh, theo chánh kiến, tạo các nghiệp theo chánh kiến; những vị này sau khi thân hoại mạng chung, được sanh lên các thiện thú, cõi trời, trên đời này”. 

“Thiên nhãn” là con mắt có thể nhìn thấy xa, thấy suốt, từ những vật lớn đến những vật rất nhỏ; thấy xuyên qua tất cả những vật ngăn cản như tường, vách, núi non; nhìn từ hành tinh này đến hành tinh khác.

Từ thành tựu chứng đắc Thiên nhãn minh của Đức Phật, với tâm trong sạch, thuần tịnh, siêu nhiên, dễ sử dụng ấy, Ngài hướng đến sự sinh tử của chúng sinh thì Ngài thấy hết tất cả: muốn biết về người nào, kiếp sống người ấy ra sao, người ấy từ đâu sinh đến thế giới này, từ loài nào tái sinh trở lại, chết ở đây rồi sinh đi đâu, Ngài biết rõ ràng. 

>>> Xem thêm: Đức Phật dùng thần thông để làm gì?

3. Lậu tận minh - biết rõ nguyên nhân của khổ và con đường diệt khổ

Sau khi chứng đắc được Túc mạng minh và Thiên nhãn minh, đến canh cuối cùng của đêm thứ 49, khi Sao Mai vừa mọc, Ngài chứng đạt được thành tựu cuối cùng gọi là Lậu tận minh. 

Cũng trong kinh Saccaka, Đức Phật nói về quá trình Ngài chứng đắc Lậu tận minh: “Với tâm định tĩnh, thuần tịnh, trong sáng không cấu nhiễm, không phiền não, nhu nhuyến, dễ sử dụng, vững chắc, bình tĩnh như vậy, Ta dẫn tâm, hướng tâm đến Lậu tận trí. Ta biết như thật: “Đây là khổ”, biết như thật: “Đây là Nguyên nhân của khổ”, biết như thật: “Đây là sự Diệt khổ”, biết như thật: “Đây là Con đường đưa đến diệt khổ”, biết như thật: “Đây là những lậu hoặc”, biết như thật: “Đây là nguyên nhân của lậu hoặc”, biết như thật: “Đây là sự diệt trừ các lậu hoặc”, biết như thật: “Đây là con đường đưa đến sự diệt trừ các lậu hoặc”. 

Nhờ biết như vậy, nhận thức như vậy, tâm của Ta thoát khỏi dục lậu, thoát khỏi hữu lậu, thoát khỏi vô minh lậu. Đối với tự thân đã giải thoát như vậy, Ta khởi lên sự hiểu biết: “Ta đã giải thoát.” Ta đã biết: “Sanh đã diệt, phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm, sau đời hiện tại không có đời sống nào khác nữa”.

“Lậu tận minh” là tâm thuần tịnh, trong sạch tuyệt đối, siêu nhiên vô cùng. Tâm đó còn gọi là vô lậu, không còn một chút nhơ bợn nào. Không chỉ vậy, Ngài còn biết rõ nguyên nhân của khổ và con đường diệt khổ, biết rõ tại sao chúng sinh khổ và trong tâm Ngài cũng sạch hết tất cả mọi mầm mống của khổ đau. Cho nên được gọi là giải thoát, Ngài tự biết mình đã giải thoát, phạm hạnh đã thành tựu viên mãn, chấm dứt hoàn toàn luân hồi sinh tử. 

Không chỉ vậy, Đức Thế Tôn còn thấy tất cả chúng ta đều sẽ có khả năng giác ngộ như Ngài và bằng Ngài. Không có đấng giáo chủ của tôn giáo nào nói rằng các đồ đệ sau này sẽ ngang bằng với mình. Nhưng duy nhất Đức Phật thì Ngài nói sự thật, Ngài thấy tất cả chúng sinh đều có khả năng giác ngộ và chứng đạt chân lý tối hậu như Ngài. Đó là sự vĩ đại, sự vi diệu và chúng ta thật sự hạnh phúc vì được làm đệ tử của Đức Thế Tôn.

Hướng tới sự kiện kỷ niệm ngày Đức Phật thành đạo, hy vọng qua bài viết này, quý độc giả sẽ phát khởi được tâm cung kính, biết ơn Đức Phật - một bậc vĩ nhân, từ sự chứng ngộ và thành đạo của mình đã đem đến cho chúng sinh con đường thoát khỏi màn đêm u tối của khổ đau.