96
378
96
378

 

Bình bát là gì? Tại sao bình bát Sa môn lại là bát phước vô lượng của chúng sinh?

Y bát là biểu trưng cho sự giải thoát của ba đời chư Phật, là ruộng phước màu mỡ cho những người gieo trồng. Những người xuất gia tu hành phạm hạnh, chân chính thực hành giới pháp của Đức Phật, khoác lên mình chiếc huỳnh y giải thoát, ôm bình bát đi khất thực làm lợi ích cho muôn loài chúng sinh. 

Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu ý nghĩa cao quý về y bát của những bậc Sa môn. Trong bài viết “Bình bát sa môn - bát phước vô lượng của chúng sinh”, Ban Quản trị xin kính mời quý Phật tử cùng tìm hiểu về bình bát của chư Tăng qua lời giảng trên Thầy Thích Trúc Thái Minh.     

Bình bát là gì?

Thời Đức Phật còn tại thế, chư Tăng ôm bình bát đi khất thực. Theo tiếng Phạn, bình bát là Bát-đa-la hay còn gọi là ứng lượng khí.

Giải thích về bình bát, Thầy Thích Trúc Thái Minh chia sẻ: “Người xuất gia lấy bình bát để đựng thức ăn, trong nhà Phật gọi là ứng lượng khí. Bình bát có nhiều kích thước to, nhỏ khác nhau. Lại có bình bát làm bằng đất, bằng gốm, đồng, sắt, kẽm, vàng hay bằng ngọc,... Tùy người ăn khỏe thì lấy bình bát to, người ăn yếu thì lấy bình bát nhỏ. Đức Phật chế ra tùy theo sức ăn của mình mà thọ nhận bình bát cho phù hợp. Đó gọi là ứng lượng khí, tức là vật dụng tương ứng mình”. 

Bình bát được gọi là vật ứng lượng khí, được chư Tăng dùng để đựng thức ăn

Bình bát được gọi là vật ứng lượng khí, được chư Tăng dùng để đựng thức ăn

Trong Tỳ kheo giới bổn, phần Thiên Xả đọa, giới thứ 22, Đức Phật cũng dạy: Nếu Tỳ-kheo mất bình bát (trừ gặp các nạn) thì phải ra chúng sám hối, phải thọ lại bát bị vá bảy miếng.

Nguồn gốc của bình bát Sa môn

Trong bài giảng “Niệm ân đức Tăng”, Thầy Thích Trúc Thái Minh chia sẻ: Sau khi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni thành đạo, có hai thương gia tên là Trapusa và Bahalika được hai vị chư Thiên là mẹ trong tiền kiếp của họ mách rằng: Ở chỗ cây bồ đề có vị Phật xuất hiện. Các ông hãy đến đấy mà cúng dường Ngài để mà được phước báu. 

Vậy là, hai thương gia cùng nhau sắm sửa vật thực, mang đến Bồ đề Đạo tràng dâng cúng dường lên Đức Phật Bổn Sư. Đức Phật thọ nhận sự cúng dường của hai thương gia này. Lúc ấy, Đức Phật chưa có bình bát và ngay lập tức có bốn vị thiên vương hiện xuống, mỗi vị cúng dường cho Đức Phật một chiếc bình bát bằng ngọc rất quý của cõi trời. Đức Phật dùng thần lực hợp bốn bình bát thành một chiếc bình bát để nhận vật thực cúng dường của hai người thương gia. Bình bát này về sau trở thành vật tùy thân của Đức Phật trong suốt 49 năm du hóa của Ngài.

Hai thương gia được chư Thiên mách bảo, sắm sửa vật thực cúng dường lên Đức Phật Thích Ca (hình minh họa)

Hai thương gia được chư Thiên mách bảo, sắm sửa vật thực cúng dường lên Đức Phật Thích Ca (hình minh họa)

Tại sao nói bình bát Sa môn là bát phước vô lượng của chúng sinh?

1. Bình bát nuôi mạng sống chư Tăng

“Chỉ ăn bằng bình bát” là pháp thứ 6 trong 13 pháp hạnh đầu đà mà Phật dạy chúng Tỳ-kheo. Thời Phật còn tại thế, Ngài cùng các đệ tử sống bằng cách đi khất thực từ nhà này đến nhà khác. Vật sở hữu của quý Ngài không có gì ngoài ba tấm y và một bình bát. Bình bát là vật dụng để chứa đựng thực phẩm vừa đủ sức ăn của một vị xuất gia và chư Tăng đi xin ăn bằng bình bát cũng chỉ lấy đủ với sức của mình mà không lấy tích chứa thêm. Vậy nên, bình bát có ý nghĩa tượng trưng cho mạng sống của chư Tăng. 

Như Thầy Thích Trúc Thái Minh giảng giải: “Có thực mới nuôi được mạng, có mạng thì mới tu được. Cho nên, bình bát gọi là vật ứng lượng khí để các Thầy xin ăn, có ăn thì mới có mạng sống. Chư Tăng mà không có bình bát là chết đói, cho nên, bình bát thì tượng trưng cho mạng sống của chư Tăng”.

Thực hành lời chư Phật dạy, chư Tăng Ni chùa Ba Vàng thực hành hạnh khất thực không chỉ để nuôi sống thân mạng để có sức khỏe tu tập, tiến tu đạo nghiệp, hoằng dương Phật Pháp mà còn với mong nguyện cao thượng là gieo duyên, giúp cho nhân dân, Phật tử có cơ hội được bố thí, cúng dường, gieo trồng những hạt giống thiện lành, đáng quý vào ngôi Tăng bảo cao quý.

Ôm bát đi khất thực là truyền thống của ba đời chư Phật

Ôm bát đi khất thực là truyền thống của ba đời chư Phật

2. Bình bát của bậc Sa môn phạm hạnh mang lại phước báu vô lượng cho chúng sinh

Đối với pháp đầu đà “Ăn bằng bình bát” cao quý là thế, tuy nhiên không phải hạng người nào ăn bằng bình bát cũng được Đức Phật tán thán và xứng đáng được người đời cung kính, đảnh lễ, cúng dường.

Trong kinh Tăng Chi Bộ II, chương Năm, phẩm Rừng, phần Ăn Từ Bình Bát, Đức Phật có dạy 5 hạng ăn bằng bình bát:

- “Hạng đần độn ngu si ăn từ bình bát;

- Hạng ác dục ác tánh ăn từ bình bát;

- Hạng kiêu mạn loạn tâm ăn từ bình bát;

- Hạng ăn từ bình bát vì được nghe Thế Tôn và các đệ tử Phật tán thán;

- Hạng vì ít dục, vì biết đủ, vì đoạn giảm, vì viễn ly, vì cầu thiện hành này, ăn từ bình bát.

Trong năm hạng người ăn từ bình bát, này các Tỳ-kheo, hạng ăn từ bình bát vì ít dục, vì biết đủ, vì đoạn giảm, vì viễn ly, vì cầu thiện hành này là đệ nhất, là tối thắng, là thượng thủ”.

Đức Phật khen hạng thứ năm ôm bát khất thực vì ít dục, vì viễn ly là những vị Tỳ-kheo hạt giống, tiềm năng cho quả vị A-la-hán.

Thầy Thích Trúc Thái Minh chia sẻ: “Người xuất gia phải nuôi sống thân mạng nhưng tinh thần, trí tuệ của mình phải biết rõ sự nuôi dưỡng thân mạng này vì mục đích, lý tưởng cao cả gì? Người xuất gia ăn bằng bình bát phải vì mong muốn đạt được giác ngộ giải thoát, chứng nhập chân lý. Nếu vị Tỳ-kheo ăn như thế thì không uổng chút nào. Ăn như vậy thì người cúng dường cho mình được vô lượng phước báu”.

Và ngày nay, chư Tăng chùa Ba Vàng với chí nguyện cầu vô thượng đạo, giữ gìn và hoằng dương mạng mạch Phật Pháp được trụ lâu dài ở thế gian, quý Thầy đang ngày đêm thực hành pháp đầu đà miên mật trong rừng. Với tâm trường viễn, giác ngộ Pháp Phật, chư Tăng trong rừng không chỉ “chiến đấu” với những phiền não trong tâm, mà “chiến đấu” với ngoại cảnh mưa gió, bão bùng, rắn rết,... để vượt qua ái chấp về thân, dần viễn ly các dục, hướng tới giải thoát, trở thành nơi nương tựa tối thắng, vững chắc cho chúng sinh. Vậy nên, những ai sớt cúng dường vào bình bát của những vị Tăng có giới đức, tu hành phạm hạnh sẽ được phước báu vô lượng.

Như Thầy Thích Trúc Thái Minh từng dạy: “Bình bát của chư Tăng chính là bát phước của chúng sinh. Ai sớt bát cúng dường chư Tăng thì người đó sẽ được rất nhiều phước báu. Dù chỉ cúng dường một dúm cơm cũng có thể giúp chúng ta nhiều kiếp về sau thoát khỏi đói khổ và không bị sinh vào nhà nghèo khổ. Cho nên, Đức Phật dạy chư Tăng phải ôm bát đi khất thực, tuy là các Thầy xin ăn để nuôi mạng sống, nhưng lại đang giúp cho chúng sinh được gieo trồng cây phước cho chính mình”.

Câu chuyện cúng dường vào bình bát Sa môn được phước báu sinh lên cõi trời  

Là một trong 10 đại đệ tử của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni và nổi tiếng với lối tu khổ hạnh bậc nhất, Tôn giả Đại Ca Diếp thường hành hạnh từ bi, đem phước báu đến cho chúng sinh bằng việc ôm bát khất thực, xin ăn những người nghèo khổ. Ngài khất thực như vậy để họ được tăng trưởng tâm bố thí, gieo trồng phước báu vào ruộng phước thế gian để nhờ đó mà họ bớt khổ và hết khổ. 

Trong một lần khất thực, hóa độ chúng sinh, Tôn giả Ca Diếp thấy một bà lão đơn côi, quá nghèo khổ tá túc tại cái hang phân dơ bẩn bên cạnh đống rác, trong một ngõ hẻm. Thân thể bà gầy gò ốm đau tật bệnh, cuộc sống của bà lẻ loi bấp bênh, bữa đói bữa no, suốt ngày ở trong hang dơ bẩn, che đậy thân thể bằng mảnh cót tre nhỏ. Nhờ nhập định Ngài biết người này kiếp trước không tạo phước lành nên kiếp này phải chịu nghèo khổ. Nếu Ngài không độ thì bà lão sẽ mãi mãi mất phước.

Lúc này, bà lão đang đói cồn cào thì có một người đầy tớ của trưởng giả mang nước cơm đi đổ, bốc mùi hôi khó chịu. Dù vậy, bà lân la đến xin phần cơm thừa đó. Khi ấy, Ngài Ca Diếp liền đến chỗ bà khất thực, xin ăn, khuyến hóa bà “bán cái nghèo” cho mình để tạo nhiều phước báu. Do dự hồi lâu, bà quyết định lấy phần nước cơm thành tâm dâng cúng vào bình bát của Ngài. 

Sau khi thọ nhận, Ngài Ca Diếp chú nguyện cho bà lão được phước báo và an lành. Để bà lão không khởi lòng nghi ngờ và đầy đủ sự bình an, Ngài đã uống hết bát nước cơm và thị hiện thần thông ngay trước mặt bà lão. Trước việc làm cao quý của Ngài, bà lão vui mừng khôn xiết. Cũng nhờ duyên lành này, sau khi mạng chung, thần thức của bà lão được tái sinh lên cõi Trời, sống trong cảnh giới an vui, hạnh phúc.

Tôn giả Đại Ca Diếp khất thực, xin ăn hóa độ bà lão nghèo

Tôn giả Đại Ca Diếp khất thực, xin ăn hóa độ bà lão nghèo

Quả thật như lời chư Phật dạy, bình bát của bậc xuất gia tu pháp hạnh đầu đà là vô cùng cao quý và là ruộng phước màu mỡ để chúng sinh gieo trồng. Vậy nên, những ai với tâm thành kính trong đời dù một lần sớt bát cúng dường lên các Ngài cũng được vô lượng phước báu về sau. 

Mong rằng, qua bài viết trên quý Phật tử phát khởi được tâm kính tín và trân quý những bậc Sa môn tu hành phạm hạnh. Từ đó, thực hành theo lời Phật dạy, tinh tấn tu tập, hộ trì Tam Bảo để Pháp Phật trụ mãi nơi đời, làm chỗ nương tựa, cứu khổ cho muôn loài chúng sinh.

Bài liên quan
378
CHIA SẺ
Bình luận (96)

Đọc thêm

05 T8, 2023
05 T8, 2023
Thông báo lịch giảng Pháp Quý III/2023 của Thầy Thích Trúc Thái Minh

Ban quản trị xin được gửi tới quý vị lịch giảng Pháp thường kỳ của Thầy Thích Trúc Thái Minh Quý III năm 2023

1 59

Thông báo lịch giảng Pháp Quý III/2023 của Thầy Thích Trúc Thái Minh

01 T7, 2021
01 T7, 2021
Dâng lễ cúng dường Tam Bảo cùng chư Tăng hiện tiền - Vun bồi cội phước dựng xây gia đình hạnh phúc

Nhân kỷ niệm 20 năm ngày Gia đình Việt Nam, các gia đình Phật tử, các đôi bạn trẻ hiện đang sinh sống và làm việc tại những vùng an toàn trong nội tỉnh Quảng Ninh đã vân tập về chùa cùng dâng những đóa hoa tươi, trái ngọt, vật phẩm chay tịnh cúng dường lên Tam Bảo cùng chư Tăng hiện tiền

8 570

Dâng lễ cúng dường Tam Bảo cùng chư Tăng hiện tiền - Vun bồi cội phước dựng xây gia đình hạnh phúc

21 T5, 2021
21 T5, 2021
Dâng nước cúng dường tắm thân kim thân Đức Phật đản sinh - khoảnh khắc linh thiêng trong mùa Khánh đản 2021

Từ chương trình dâng nước cúng dường tắm Phật, mong nhiều người khởi được tâm tán thán, tri ân sự đản sinh của Đức Phật mà được kết duyên lành với Tam Bảo

5 648

Dâng nước cúng dường tắm thân kim thân Đức Phật đản sinh - khoảnh khắc linh thiêng trong mùa Khánh đản 2021

20 T5, 2021
20 T5, 2021
Thắp sáng ánh hoa đăng tri ân Đức Phật đản sinh - nguyện ánh sáng trí tuệ của Phật Pháp lan tỏa muôn nơi

Tại chùa Ba Vàng, hàng ngàn ngọn đăng được thắp lên để cúng dường Ngài, một con đường ánh sáng lung linh đã bừng sáng lên tại khuôn viên bổn tự.

89 3225

Thắp sáng ánh hoa đăng tri ân Đức Phật đản sinh - nguyện ánh sáng trí tuệ của Phật Pháp lan tỏa muôn nơi

06 T5, 2021
06 T5, 2021
Giới thiệu Thầy Thích Trúc Thái Minh

Thầy Thích Trúc Thái Minh, tên thế danh là Vũ Minh Hiếu, sinh ngày 3/3/1967 tại xã Lâm Thao, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh. Thầy là Trụ trì chùa Ba Vàng....

194 18802

Giới thiệu Thầy Thích Trúc Thái Minh